ORHAN BEY HAMAMI (AYNALI ÇARÅžI)

Orhan Gazi'nin yaptırdığı ve külliyesinin evkafında olan Çifte Hamam, Ulucami'nin batısında, Emir Han ile Koza Han'ın arasında yer alır. Osmanlı-Türk hamam mimarisi örneklerinin ilklerindendir. Çifte hamam sınıfından olan yapının duvarları kesme taÅŸ, kubbe kasnakları üç sıra tuÄŸla, bir sıra kesme taÅŸ ile örülmüÅŸtür. Günümüzde 'Aynalı Çarşı' olarak anılan hamamda geleneksel giysi ve eÅŸyalar ile antika dükkânları yer almaktadır.

EMÄ°R HAN

Külliye bünyesindeki han, Ulu Cami'nin hemen kuzeyinde yer alır. Orhan Bey tarafından 14. yüzyılın ikinci yarısında yaptırılmıştır. Osmanlı ÅŸehir hanları mimarisinin ilk örneÄŸidir. Tarihi kayıtlarda Emir Hanı, Han-ı Bezzaziye, Eski Bedesten ve Kepenekçiler Çarşısı olarak anılmıştır. Bursa'daki sükka (çarşı) kantarı burada olduÄŸu için Bahar Kapanı da denilmiÅŸtir. Bursa'nın ilk bedesteni Emir Han'dır. DiÄŸer bedesten yapıldıktan sonra buraya Eski Bedesten denilmiÅŸtir. Åžehirde yenen veya yenmeyen, alınıp satılan her tür eÅŸya bu handa tartılıp, alınan kantariye, hanın gelirini oluÅŸtururdu. Hanın kapısında sabun satılırdı. Sabunu, konuklardan baÅŸkasının satmaması için de bir ferman mevcuttu. Bursa'nın fethinden, 1781 yılına kadar kantarcılık için konulmuÅŸ üç peyke, halen kapının iki tarafında bulunmaktadır. Revaklı, kare bir avlu etrafında, alt katta 36 mahzen ve küçük bir ahır, üst katta da 38 odası olan hanın, revak ayakları kesme taÅŸla ve beden duvarları iki sıra tuÄŸla ve bir sıra moloz taÅŸla inÅŸa edilmiÅŸtir. Birinci kat revaklarının dört köÅŸesindeki birer kubbe dışında kalan yapının tüm bölümlerinin üzeri tonozla örtülmüÅŸtür. Birçok depreme ve felakete uÄŸramıştır. Bugün tüm dükkânların dolu olduÄŸu handa kuyum ve tekstil üzerine satışlar yapılmaktadır.

ORHANGAZÄ°

Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin oÄŸlu olan Orhan Gazi, Osmanlı Devleti'ni teÅŸkilatlandırarak kurumsal bir devlet haline getirmiÅŸtir. 45 yaşında iken devletin başına geçen Orhan Gazi, daha 15 yaşında iken savaÅŸlara iÅŸtirak etmiÅŸ ve hayatının büyük bir kısmını cenk meydanlarında geçirmiÅŸtir. KardeÅŸi Alâaddin’'i kendisine vezir yapmış, Alâaddin PaÅŸa'nın 1331 yılında ölümünden sonra oÄŸlu Süleyman PaÅŸa bu göreve getirilmiÅŸtir. Babasından 6.000 km2 olarak teslim aldığı beylik topraklarını altı misline çıkararak 95.000 km2 yapmış, Devlet merkezini Bursa'ya almıştır. Orhan Gazi döneminde; 1326'da Bursa, 1329’da Ä°znik, 1337'de Gemlik fethedilmiÅŸtir. Bursa'yı fethettikten sonra ilk iÅŸ olarak ÅŸehri kale içerisinden çıkartarak kale dışında yeni bir merkez oluÅŸturmuÅŸtur. Bu kapsamda cami (Orhan Cami), han (Emir Han), hamam (Åžengül Hamamı) ve imaretten oluÅŸan bir külliye yaptırmıştır. Böylelikle imparatorluÄŸun en önemli ticari nüvesi oluÅŸturulmuÅŸtur. Daha sonra Bizanslılara karşı Palekanon (Maltepe) zaferi kazanılmış, 1345'de Karasi BeyliÄŸi ilhak edilmiÅŸ, 1354'de Ankara ve Gelibolu'nun fethedilmesiyle birlikte birçok beylik ve ahali Osmanlı bayrağı altında kendiliÄŸinden toplanmıştır. 1345 yılında Bizans ile anlaÅŸma yapılmış, Kantakuzenos'un kızı Teodora Orhan Gazi ile evlendirilmiÅŸtir. Cenevizliler ile ittifak yapan Bizanslılara karşı Süleyman PaÅŸa, Evrenos Bey, Ece Beyi Rumeli’ye geçmeleri için görevlendirmiÅŸ, 1357 yılında Gelibolu, 1358 yılında da Bolayır, Hayrabolu ve TekirdaÄŸ fethedilmiÅŸtir. Osmanlı’nın kurumsallaşıp, topraklarının geniÅŸlemesinde önemli bir görev üstlenen Orhan Gazi, 1360 senesinde 79 yaşında iken vefat etmiÅŸtir. Vefatı sonrasında Saint Elia Manastırı'nın bir bölümü türbe haline getirilerek buraya defnedilmiÅŸtir. Daha sonra aynı yere eÅŸi Nilüfer Hatun, oÄŸlu Kasım, kızı Fatma, Cem Sultan'ın oÄŸlu Abdullah, II. Bayezid'in oÄŸlu Musa Çelebi ve isimleri bilinmeyen on dört kiÅŸi defnedilmiÅŸtir.

ORHAN BEY KÜLLÄ°YESÄ°

Bursa'nın 1326 yılında Orhan Bey tarafından fethinden hemen sonra, kale içine sıkışıp kalan Bursa'yı geniÅŸletmek amacıyla Gökdere'nin sulayıp bataklık haline getirdiÄŸi alanlar kurutularak kullanılabilir hale getirilmiÅŸtir. Bu anlamda Bursa Kalesi dışında inÅŸa edilen ilk külliye Orhan Külliyesidir. Külliyenin ilk yapıldığında yüksek duvarlar ile çevrelendiÄŸi tarihi kayıtlarda ifade edilir. Bu nedenle bu bölge ilk dönemlerde 'AÅŸağı Hisar' diye de anılmıştır. Külliye; cami, medrese, imaret, misafirhane-zaviye, han ve hamamdan oluÅŸmaktadır. Medrese ve imaret 1935'lere kadar mevcut iken günümüze hiçbir iz kalmamıştır.

ORHAN BEY CAMÄ°Ä°

Cami, tarihi çarşı içerisinde, Ulucami'nin doÄŸusunda, Tarihi Belediye Binası'nın batısındadır. Orhan Bey tarafından hicri 740, miladi 1339 yılında inÅŸa edilmiÅŸtir. “_L” plânlı (tabhâneli - zâviyeli) camilerdendir. Kuzey-güney yönünde arka arkaya iki kubbe ve yanlarda doÄŸu-batı yönünde orta mekâna kemerle açılan daha küçük birer kubbe, giriÅŸ cephesinin iki köÅŸesinde uzun, üzeri beÅŸik tonoz örtülü odalar ve kuzey yönünde buna eklenen son cemaat yerinden oluÅŸmaktadır.

Toplama moloz taşı ve aralarında yatay ve dik örülen tuÄŸlalarla inÅŸa edilen cami, erken dönem Osmanlı mimarisinin özelliklerini gösterir. TuÄŸla ve taÅŸ sıralarıyla yapılmış kemerler, tuÄŸladan kurslar, camiyi süsleyen unsurlardır. Ulu Cami'nin doÄŸusunda yer almaktadır.

Adres: Osmangazi Mahallesi YiÄŸitler Cad. 16040 Osmangazi/Bursa
Telefon: 0 224 222 24 26
Ziyaret Saatleri:08:00-20:00