ORHAN BEY HAMAMI (AYNALI ÇARŞI)

Orhan Gazi'nin yaptırdığı ve külliyesinin evkafında olan Çifte Hamam, Ulucami'nin batısında, Emir Han ile Koza Han'ın arasında yer alır. Osmanlı-Türk hamam mimarisi örneklerinin ilklerindendir. Çifte hamam sınıfından olan yapının duvarları kesme taş, kubbe kasnakları üç sıra tuğla, bir sıra kesme taş ile örülmüştür. Günümüzde 'Aynalı Çarşı' olarak anılan hamamda geleneksel giysi ve eşyalar ile antika dükkânları yer almaktadır.

EMİR HAN

Külliye bünyesindeki han, Ulu Cami'nin hemen kuzeyinde yer alır. Orhan Bey tarafından 14. yüzyılın ikinci yarısında yaptırılmıştır. Osmanlı şehir hanları mimarisinin ilk örneğidir. Tarihi kayıtlarda Emir Hanı, Han-ı Bezzaziye, Eski Bedesten ve Kepenekçiler Çarşısı olarak anılmıştır. Bursa'daki sükka (çarşı) kantarı burada olduğu için Bahar Kapanı da denilmiştir. Bursa'nın ilk bedesteni Emir Han'dır. Diğer bedesten yapıldıktan sonra buraya Eski Bedesten denilmiştir. Şehirde yenen veya yenmeyen, alınıp satılan her tür eşya bu handa tartılıp, alınan kantariye, hanın gelirini oluştururdu. Hanın kapısında sabun satılırdı. Sabunu, konuklardan başkasının satmaması için de bir ferman mevcuttu. Bursa'nın fethinden, 1781 yılına kadar kantarcılık için konulmuş üç peyke, halen kapının iki tarafında bulunmaktadır. Revaklı, kare bir avlu etrafında, alt katta 36 mahzen ve küçük bir ahır, üst katta da 38 odası olan hanın, revak ayakları kesme taşla ve beden duvarları iki sıra tuğla ve bir sıra moloz taşla inşa edilmiştir. Birinci kat revaklarının dört köşesindeki birer kubbe dışında kalan yapının tüm bölümlerinin üzeri tonozla örtülmüştür. Birçok depreme ve felakete uğramıştır. Bugün tüm dükkânların dolu olduğu handa kuyum ve tekstil üzerine satışlar yapılmaktadır.

ORHANGAZİ

Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin oğlu olan Orhan Gazi, Osmanlı Devleti'ni teşkilatlandırarak kurumsal bir devlet haline getirmiştir. 45 yaşında iken devletin başına geçen Orhan Gazi, daha 15 yaşında iken savaşlara iştirak etmiş ve hayatının büyük bir kısmını cenk meydanlarında geçirmiştir. Kardeşi Alâaddin’'i kendisine vezir yapmış, Alâaddin Paşa'nın 1331 yılında ölümünden sonra oğlu Süleyman Paşa bu göreve getirilmiştir. Babasından 6.000 km2 olarak teslim aldığı beylik topraklarını altı misline çıkararak 95.000 km2 yapmış, Devlet merkezini Bursa'ya almıştır. Orhan Gazi döneminde; 1326'da Bursa, 1329’da İznik, 1337'de Gemlik fethedilmiştir. Bursa'yı fethettikten sonra ilk iş olarak şehri kale içerisinden çıkartarak kale dışında yeni bir merkez oluşturmuştur. Bu kapsamda cami (Orhan Cami), han (Emir Han), hamam (Şengül Hamamı) ve imaretten oluşan bir külliye yaptırmıştır. Böylelikle imparatorluğun en önemli ticari nüvesi oluşturulmuştur. Daha sonra Bizanslılara karşı Palekanon (Maltepe) zaferi kazanılmış, 1345'de Karasi Beyliği ilhak edilmiş, 1354'de Ankara ve Gelibolu'nun fethedilmesiyle birlikte birçok beylik ve ahali Osmanlı bayrağı altında kendiliğinden toplanmıştır. 1345 yılında Bizans ile anlaşma yapılmış, Kantakuzenos'un kızı Teodora Orhan Gazi ile evlendirilmiştir. Cenevizliler ile ittifak yapan Bizanslılara karşı Süleyman Paşa, Evrenos Bey, Ece Beyi Rumeli’ye geçmeleri için görevlendirmiş, 1357 yılında Gelibolu, 1358 yılında da Bolayır, Hayrabolu ve Tekirdağ fethedilmiştir. Osmanlı’nın kurumsallaşıp, topraklarının genişlemesinde önemli bir görev üstlenen Orhan Gazi, 1360 senesinde 79 yaşında iken vefat etmiştir. Vefatı sonrasında Saint Elia Manastırı'nın bir bölümü türbe haline getirilerek buraya defnedilmiştir. Daha sonra aynı yere eşi Nilüfer Hatun, oğlu Kasım, kızı Fatma, Cem Sultan'ın oğlu Abdullah, II. Bayezid'in oğlu Musa Çelebi ve isimleri bilinmeyen on dört kişi defnedilmiştir.

ORHAN BEY KÜLLİYESİ

Bursa'nın 1326 yılında Orhan Bey tarafından fethinden hemen sonra, kale içine sıkışıp kalan Bursa'yı genişletmek amacıyla Gökdere'nin sulayıp bataklık haline getirdiği alanlar kurutularak kullanılabilir hale getirilmiştir. Bu anlamda Bursa Kalesi dışında inşa edilen ilk külliye Orhan Külliyesidir. Külliyenin ilk yapıldığında yüksek duvarlar ile çevrelendiği tarihi kayıtlarda ifade edilir. Bu nedenle bu bölge ilk dönemlerde 'Aşağı Hisar' diye de anılmıştır. Külliye; cami, medrese, imaret, misafirhane-zaviye, han ve hamamdan oluşmaktadır. Medrese ve imaret 1935'lere kadar mevcut iken günümüze hiçbir iz kalmamıştır.

ORHAN BEY CAMİİ

Cami, tarihi çarşı içerisinde, Ulucami'nin doğusunda, Tarihi Belediye Binası'nın batısındadır. Orhan Bey tarafından hicri 740, miladi 1339 yılında inşa edilmiştir. “_L” plânlı (tabhâneli - zâviyeli) camilerdendir. Kuzey-güney yönünde arka arkaya iki kubbe ve yanlarda doğu-batı yönünde orta mekâna kemerle açılan daha küçük birer kubbe, giriş cephesinin iki köşesinde uzun, üzeri beşik tonoz örtülü odalar ve kuzey yönünde buna eklenen son cemaat yerinden oluşmaktadır.

Toplama moloz taşı ve aralarında yatay ve dik örülen tuğlalarla inşa edilen cami, erken dönem Osmanlı mimarisinin özelliklerini gösterir. Tuğla ve taş sıralarıyla yapılmış kemerler, tuğladan kurslar, camiyi süsleyen unsurlardır. Ulu Cami'nin doğusunda yer almaktadır.

Adres: Osmangazi Mahallesi Yiğitler Cad. 16040 Osmangazi/Bursa
Telefon: 0 224 222 24 26
Ziyaret Saatleri:08:00-20:00