Sultan Yıldırım Bayezid tarafından şehrin en doğusuna, bir anlamda şehre gelen ipek yoluna hâkim bir tepe üzerine kurulan külliye bütünlüğü içerisinde; câmi, medrese, hamam, imaret, han, ve darüşşifa yer almakta idi. Ancak vakfiyesinde iki adet medreseden bahsedilmektedir. Bugün sadece cami, türbe, hamam, medrese ve darüşşifa günümüze gelebilmiştir.

SULTAN YILDIRIM BAYEZİD

Sultan I. Bayezid harp meydanlarında göstermiş olduğu kahramanlıklardan ötürü 'Yıldırım' lakabını almıştır. Çocukluğu Bursa sarayında geçen Yıldırım Bayezid dönemin önemli ilim adamlarından aldığı derslerle her anlamda oldukça iyi yetişmiştir. Babası dillere destan bir düğün ile Germiyanoğlu'nun kızı ile evlendirmiştir. Kütahya'da valilik yapmış, Kosova'da şehit olan babası Murad Hüdavendigar'ın vasiyeti üzerine 1389 yılında 29 yaşında iken tahta oturmuştur.1402 yılında Timur ile giriştiği Ankara Savaşı'nı kaybetmiş, 7 ay 12 gün esir olarak Timur'un yanında kalan bu büyük Sultan, 43 yaşında 8 Mart 1403 yılında vefat etmiştir. Cenazesi oğlu Mehmed Çelebi tarafından Bursa'ya getirilerek, külliyesi içerisindeki türbesine defnedilmiştir. Geriye Musa Çelebi, Süleyman Çelebi, Mustafa Çelebi, İsa Çelebi, Mehmed Çelebi, Ertuğrul Çelebi, Kasım Çelebi ve Fatma Sultan adındaki çocuklarını bırakmıştır.

YILDIRIM BÂYEZİD TÜRBESİ

Yıldırım Bâyezid'in büyük oğlu Süleyman Çelebi tarafından Rebiyülahır H. 809 / M. 1406 tarihinde mimar Hüseyin oğlu Ali'ye yaptırılmıştır. Türbede Yıldırım Bayezid (öl. 1402), Musa Çelebi (öl. 1413), İsa Çelebi (öl. 1410) ve iki kadına ait olmak üzere toplam beş adet sanduka vardır

YILDIRIM CAMİİ

Yıldırım Külliyesi’nin merkez yapısı olan Camii, Yıldırım ünvanıyla bilinen Sultan I. Bayezid tarafından 1390-1395 yılları arasında yaptırılmıştır. Cami; diğer müştemilatlarla birlikte eğimli bir araziye kurulmuş külliyenin en tepesinde yer almaktadır.

 “⊥”  plânlı (tabhâneli, zâviyeli) camilerden olan yapının, son cemaat yerindeki ayakları ve bunları birbirine bağlayan, Bursa kemerleri mermere benzeyen kesme taşla örülmüştür. Osmanlı mimarisinde “Bursa kemeri” olarak literatüre geçmiş olan kemer şekli ilk kez bu camide ortaya çıkmaktadır.

Simetrik bir plana sahip olan camide, kubbeler ile örtülü son cemaat yerinden girildiğinde, dinlenme mekânları (tabhâne), buradan da iki büyük kubbe ile örtülü asıl ibadet mekânına geçilmektedir. Yapının çeşitli yerlerinde çini işlemeler, mukarnas süslemeleri ile caminin güneydoğu ve güneybatı yönündeki odalarında geometrik motiflerle bezeli ocaklığı bulunan alçı duvar vardır.

Caminin orijinal minareleri, 1855 depreminde yıkılmış, 1963 yılında binadan ayrı olarak bir minare yapılmıştır. 2011 yılında ise yıkılan minareleri aslına uygun olarak Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden inşa edilmiştir.

YILDIRIM MEDRESESİ

Külliye bütününde yaptırılmıştır. Dikdörtgen plan formunda revaklı bir avlu etrafında dizilmiş yirmi oda ve eyvan şeklinde açık bir dershaneden oluşur. Köşe odaları ikişer diğer odalar birer pencereli ve ocaklıdır.

Avlunun ortasında bir havuzu vardır. Ön cephe kesme taş, yanlar moloz taş ve tuğladandır. Günümüzde dispanser olarak hizmet vermektedir.

YILDIRIM DARÜŞŞİFASI

1390-1394 yıllarında Yıldırım Bayezid tarafından meyilli bir arazi üzerine inşa edilen yapı bu özelliği ile dikkat çekicidir Külliyenin biraz uzağında kalan yapının revaklı bir avlu etrafında 21 odası, girişin sağ ve solunda iki mutfak, bir eczane, iki tabip odası ve ortada bir yemekhanesi vardır. Yapı Osmanlı'nın ilk hastanesi vasfım taşımaktadır. Dikdörtgen planlı olan yapı iki eyvanlı, revaklı avlusu ve etrafında sıralanmış odalar ile bir bütündür. Bahçenin iki tarafında 10'ar oda bulunmaktadır. Yapı içerisine kaplanan çiniler 1911 yılına değin varlığını korumuştur. Birçok kez tamir gören Darüşşifa uzun süre harabe olarak kalmış, yakın zamanda restore edilerek günümüzde göz hastanesi olarak hizmete sokulmuştur.

YILDIRIM HAMAMI

Külliye bünyesinde yaptırılan, ufak görünümlü olan yapı, moloz taşı ile inşa edilmiş olup bölümlerinin üzeri küçük kubbeler ile örtülüdür. 1605 ve 1671 yıllarında onarım gören yapı günümüzde şahıs malı olmakla birlikte depo ve değişik amaçlarda kullanılmaktadır.

YILDIRIM İMARETİ

Günümüzde mevcudiyetini koruyamayan imaret, şu anki ilköğretim okulunun bulunduğu alanda inşa edilmişti.

Açılış Saatleri:

Kış Dönemi: 08.00-18.00

Yaz Dönemi: 08.00-20.00